Για την οργάνωση των ανέργων ως αναπόσπαστο κομμάτι της τάξης

Δε μπορεί να υπάρξει ταξική ενότητα χωρίς ένταξη των εκτός παραγωγής εργαζομένων στις δομές του εργατικού κινήματος.

(Αναδημοσίευση από το φύλλο Νοεμβρίου 2012 της εφημερίδας ΡΟΣΙΝΑΝΤΕ)

Η ολομέτωπη επίθεση του Kεφαλαίου σε δικαιώματα και κατακτήσεις,  στους μισθούς, τις συντάξεις και την ασφάλιση,  η οριστική διάλυση των ούτως ή άλλως ελλειμματικών δημόσιων  υπηρεσιών, τα  απανωτά χτυπήματα στους χώρους της  υγείας  αλλά και η ξεκάθαρη  στοχοποίηση  και απαξίωση της ίδιας της Εργασίας, όπως την ξέραμε και την βιώναμε μέχρι τώρα, οδηγούν με μαθηματική ακρίβεια στην εξαθλίωση και την περιθωριοποίηση μεγάλο τμήμα της εργατικής τάξης και διατηρούν σε μια ισορροπία τρόμου, αβεβαιότητας και ομηρίας τους υπόλοιπους εργαζόμενους. Η συνύπαρξη με ένα τουλάχιστον άνεργο μέλος σε κάθε οικογένεια , αλλάζει βίαια,  πολλά  σύγχρονα χαρακτηριστικά της κοινωνίας και ανατρέπει  την  πραγματικότητα, παράλληλα όμως, καθιστά ως άμεσης προτεραιότητας ζήτημα για το εργατικό κίνημα την προστασία και οργάνωση των άνεργων όχι ως ξεχωριστό επιμέρους κομμάτι, αλλά ως αναπόσπαστο στοιχείο του.

Οι επίσημες προβλέψεις, οι  οποίες όπως γνωρίζουμε καλά,  έχουν την τάση να... το χάνουν, από λίγο έως πάρα πολύ τα τελευταία τρία χρόνια και σε όλα τα επίπεδα, μας προετοιμάζουν  για  αύξηση της ανεργίας στο ασύλληπτο για άλλες εποχές,  26 με 27% για το 2013.  Ενώ θα ξεπεράσει το 55% στους νέους ηλικίας 15 έως 24 ετών Ας είμαστε λοιπόν έτοιμοι, να δούμε έναν στους τρεις εργαζόμενους, εκτός παραγωγής.

 

Κατά το τρίτo τρίμηνο του 2012 οι άνεργοι ανήλθαν  στο 25% αρπάζοντας την πρωτιά της Ισπανίας στην Ευρώπη, ο αριθμός των απασχολούμενων έφτασε τα 3.700.000 άτομα και των ανέργων σε 1 200.000. Το ποσοστό των εκτός παραγωγής εργαζομένων των  δύο προηγούμενων τριμήνων  κυμάνθηκε σε ποσοστά

23,6%, και  22,6% αντίστοιχα, ενώ πριν από ένα χρόνο άγγιζε το 16,3%  και το 2010 το 12,6% Αν συνυπολογίσουμε τους υποαπασχολούμενους που αγγίζουν το 7% και θα ξεπεράσουν το 10% μέσα στο 2013 αλλά και τους συνταξιούχους, το ποσοστό των «μη ενεργών» είναι μεγαλύτερο του 50%. Προσθέτοντας  τη μαύρη εργασία και τον αριθμό των απλήρωτων για μήνες εργαζομένων,  θα καταλήξουμε στο συμπέρασμα, πως όσοι δεν εργάζονται ή δεν βρίσκονται σε «κανονικές» συνθήκες εργασίας,  είναι αυτή τη στιγμή η πλειονότητα.  Η μεγαλύτερη κάμψη παρουσιάζεται σε παραδοσιακούς κλάδους- «πυλώνες» της οικονομίας. Στο εμπόριο κλέβονται γύρω στις 100.000 θέσεις εργασίας μέσα σε ένα χρόνο, στις κατασκευές 60.000 θέσεις, το ίδιο και στη μεταποίηση, ενώ συνολικά οι παραπάνω κλάδοι έχουν και τους περισσότερους άνεργους σε πραγματικά νούμερα, την τελευταία τριετία.  Μια σειρά από τομείς που γιγάντωσαν τις δύο προηγούμενες  δεκαετίες, στο όνομα της ανάπτυξης, πετούν σαν λεμονόκουπες στα άχρηστα το εργατικό τους δυναμικό.

 

 Το βιοτικό επίπεδο θα μειωθεί σε ποσοστό μεγαλύτερο του 50% ο πραγματικός μισθός έχει ήδη πέσει σε ποσοστό πάνω από  20% την τελευταία διετία και  ταυτόχρονα η αγοραστική δύναμη των εργαζομένων βρίσκεται στα επίπεδα των αρχών της δεκαετίας του 90,  με τα χαμηλότερα εισοδήματα, δηλαδή την πλειονότητα των εργαζομένων να έχει πιάσει το επίπεδο των πρώτων μεταπολιτευτικών χρόνων. Αν υπολογίσουμε την αύξηση της φορολογίας και έναν σημαντικό επιβαρυντικό παράγοντα, που καμιά έρευνα δεν μπορεί να αποτυπώσει, την ύπαρξη και συντήρηση κάποιου άνεργου μέλους της οικογένειας από τους υπόλοιπους,  ο πραγματικός μισθός αλλά και η αγοραστική δύναμη σήμερα θυμίζουν τα αντίστοιχα νούμερα της εποχής της μετανάστευσης.

 

Δομική ανεργία

Η μαζική εξάπλωση της ανεργίας δεν είναι κάτι το παροδικό, αντίθετα θα είναι μια μόνιμη κατάσταση- στο βαθμό που θα την αποδεχτεί και το εργατικό κίνημα ως τέτοια- για μακρά περίοδο και αξιοποιείται από τους εργοδότες- μικρούς και μεγάλους- ως μόνιμη απειλή και εφιάλτης πάνω από τα κεφάλια των «τυχερών», που καταφέρνουν να εξασφαλίσουν ένα μεροκάματο ή έναν κουτσουρεμένο μισθό. Στην αντικειμενική ανασφάλεια του μετέωρου εργαζόμενου κυρίως του ιδιωτικού τομέα, ήρθε να προστεθεί η διάλυση του όποιου εργασιακού πλαισίου, η κατάργηση των συμβάσεων, η αχρήστευση των συνδικαλιστικών οργανώσεων. Πλέον ο κόσμος της εργασίας, αποδέχεται την προσωρινή απασχόληση, το μπλοκάκι, την ανασφάλιστη  εργασία, για να υπάρχει δουλίτσα και αύριο (για παραπάνω δεν ξέρει κανείς).

 Παράλληλα το κεφάλαιο με την απαραίτητη συνδρομή των ιδεολογικών μηχανισμών του,  επιχειρεί και το καταφέρνει σε μεγάλο βαθμό,  να επιβάλλει αντιλήψεις που  κατακερματίζουν  την εργατική τάξη,  ανάμεσα στους «προνομιούχους που τα έτρωγαν τόσα χρόνια» κι αυτούς που «δεν φταίγανε»,  αν και όλοι μαζί τα πληρώνουν  ή ανάμεσα στους υπεράριθμους δημόσιους, που πληρώνονται «χρεώνοντας» το ελληνικό δημόσιο και χωρίς να προσφέρουν και αυτούς που ταλαιπωρούνται στις ουρές των δημόσιων φορέων και υπηρεσιών.   Κανείς βέβαια δεν έχει επισημάνει ότι οι δημόσιοι φορείς  δεν θα καταργηθούν, ακόμα κι αν δεν μείνει ούτε ένας εργαζόμενος,  απλά θα αλλάξουν χαρακτήρα θα  ιδιωτικοποιηθούν, θα εντατικοποιηθεί η εργασία, θα υποτιμηθούν και  θα απαξιωθούν περισσότερο οι υπηρεσίες . Η προσπάθεια εξίσωσης προς τα κάτω στους μισθούς και τις εργασιακές σχέσεις,  καθώς και η καραμέλα της  ισότητας στην εξαθλίωση έχει επηρεάσει μεγάλο τμήμα εργαζομένων του ιδιωτικού τομέα . Η διάσπαση της τάξης φτάνει μέχρι την χειρότερη φασιστική έκφρασή της, αυτήν  ανάμεσα σε ντόπιους και μετανάστες εργαζόμενους που « κλέβουν τις δουλειές».  Από κοντά και η αποπροσανατολιστική κλάψα των μικροαστών, που χτυπιούνται από το μεγάλο κεφάλαιο και για τους οποίους ένας χειρώνακτας εργάτης, δυστυχώς,  μπορεί να αισθανθεί πιο οικεία από ό,τι με τον υπάλληλο του ΙΚΑ.

Κι  όλα αυτά τη στιγμή που οι εργοδότες μετά από έντονες και συνεχείς  πιέσεις μέσω των οργανώσεών τους, κατάφερναν να απαλλάσσονται από εισφορές και ασφαλιστικές υποχρεώσεις, να επιδοτούνται από το Κράτος, για να «βοηθήσουν» στην ενίσχυση της απασχόλησης. Ουσιαστικά μετατόπισαν το κόστος της εργασίας  στους κύριους  χρηματοδότες της κρατικής μηχανής, τους εργαζόμενους. Τους πληρώναμε δηλαδή για να δουλεύουμε! Μια σειρά από επιχειρήσεις τα άρπαξαν το 2011, μέσα από επιχορηγήσεις, για τη διατήρηση περίπου 10.000 θέσεων εργασίας στον επισιτισμό και τον τουρισμό. Στις συγκεκριμένες επιχειρήσεις συμπεριλαμβάνονται πολλές από αυτές που χρωστούσαν ήδη στο ΙΚΑ ή είχαν προχωρήσει σε (μαζικές σε κάποιες περιπτώσεις) απολύσεις μόλις έναν χρόνο πριν. Το 2012 εκπονήθηκε άλλο ένα «εμπνευσμένο» σχέδιο προστασίας των άνεργων , αν και ακόμα δεν έχει ξεκινήσει πέρα από ελάχιστες περιοχές. Πρόκειται για προγράμματα «κοινωφελούς εργασίας» σε δήμους και περιφέρεις και το οποίο προβλέπει την πρόσληψη μόλις 57.000 άνεργων,  για συγκεκριμένο και μικρό χρονικό διάστημα με μισθούς που δεν θα υπερβαίνουν τα 600 ευρώ στην καλύτερη περίπτωση και όταν θα δίνονται. Με αυτόν τον τρόπο Κράτος και Κεφάλαιο, πετυχαίνουν  μια σχετική μείωση ποσοστού στον ρυθμό εκτίναξης της ανεργίας, εξασφαλίζουν κακοπληρωμένη και χωρίς δικαιώματα εργασία, παραμυθιάζουν τους άνεργους και τους σπρώχνουν στο καναβάτσο του ενδοταξικού ανταγωνισμού, στη λογική του «ο θάνατός σου η ζωή μου».

 Η ανεργία οφείλει να είναι ένα κομβικό ζήτημα, τιμής και αξιοπρέπειας για το εργατικό κίνημα και από τα κρισιμότερα στην ταξική αντιπαράθεση. Κακώς δεν αντιμετωπίστηκε ως τέτοιο και υποτιμήθηκε, όπως άλλωστε υποτιμήθηκαν μια σειρά από αντεργατικές επιθέσεις που έφεραν σε δυσχερέστερη θέση την τάξη. Οι εκτός παραγωγής εργαζόμενοι πρέπει να γίνουν σημείο αναφοράς και η προστασία τους να είναι στην προμετωπίδα των σημερινών απαιτήσεων του κινήματος. Ο αγώνας κατά της ανεργίας δεν μπορεί να δοθεί επιμέρους, ή σε κλάδο ξεχωριστά, ούτε μόνο  με όρους άμεσων αιτημάτων. Αντίθετα απαιτεί συνολική και συντονισμένη γραμμή αντεπίθεσης, που θα ξεκινά από τα μέτρα στήριξης και προστασίας και θα φτάνει μέχρι την αμφισβήτηση και την σύγκρουση με τις παραγωγικές σχέσεις, την ιδιοκτησία στα μέσα παραγωγής και τον καπιταλισμό. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι το σπάσιμο των διασπαστικών λογικών ανάμεσα στους άνεργους, αλλά και ανάμεσα στους εργαζόμενους συνολικά. Μόνιμοι, «ελαστικοί», νέοι, παλιοί, μετανάστες και οποιαδήποτε άλλη πλαστή κατηγοριοποίηση πρέπει να τσακιστεί άμεσα. Η ένταξη των άνεργων και όλων των «ειδικών κατηγοριών» εργαζομένων στα σωματεία,  πρέπει να επιβληθεί με κάθε τρόπο. Σε σωματεία που ήδη εντάσσεται το εκτός παραγωγής, δυναμικό, να συγκροτηθούν συνελεύσεις ή επιτροπές που θα σχεδιάζουν την επιμέρους δράση και τα αιτήματα.

 Για τους νέους εργαζόμενους,  που δεν πρόλαβαν να ενταχθούν στην παραγωγική διαδικασία, αλλά μπήκαν με μιας στην ανεργία, ο μόνος τρόπος οργάνωσής τους, είναι η συγκρότηση επιτροπών ανέργων ανά γειτονιά, ο συντονισμός τους σε επίπεδο πόλης και ο ευρύτερος συντονισμός- οργανική ένταξη,  με το συνδικαλιστικό κίνημα.

Αμεσες διεκδικήσεις

Σε αυτό το πλαίσιο,  αιτήματα που παραπέμπουν όχι μόνο στην ανακούφιση, προστασία των ανέργων, αλλά  και της ίδιας της Εργασίας, είναι η μείωση του χρόνου εργασίας, η αύξηση των μισθών, που σημαίνει και υπεράσπιση και διεύρυνση των συμβάσεων, κόντρα στην λογική ηττοπάθειας και της εργασιακής ειρήνης, μείωση των χρόνων εργασίας για σύνταξη, κατάργηση όλων των ελαστικών και μαύρων μορφών εργασίας, χρηματοδότηση των ταμείων από τους εργοδότες με αύξηση της εισφοράς τους.  Απαραίτητα είναι και τα άμεσα αιτήματα για την υπεράσπιση των άνεργων, όπως   η αύξηση  του επιδόματος  σε όλους τους άνεργους  ανεξάρτητα από τα ένσημα και μέχρι να βρουν δουλειά χωρίς κενό ασφαλιστικό χρόνο, με πλήρη ασφαλιστική κάλυψη για όλο το διάστημα της ανεργίας, με πλήρη συνταξιοδοτικά δικαιώματα, η  δημιουργία ταμείου ανεργίας που θα χρηματοδοτείται αποκλειστικά και μόνο από την άμεση φορολόγηση των καπιταλιστικών κερδών, διαγραφή των χρεών των εργαζομένων που βρίσκονται στην ανεργία  ή το  εισόδημά τους βρίσκεται στα όρια της φτώχειας για την πρώτη κατοικία. Μηδενισμό των Δημοτικών τελών  για τους άνεργους. Δωρεάν φως – νερό - τηλέφωνο.  Δωρεάν συγκοινωνίες για τους άνεργους. Φτηνή κατοικία - κατοικία για όλους. Μείωση των ενοικίων μέσω της επιδότησής τους.

Όπως επίσης και επιθετικά αλλά ουσιαστικά αιτήματα που θα συνοδεύονται και από τον ανάλογο σχεδιασμό και θα γίνονται πράξη από το ίδιο το εργατικό κίνημα, σε αντίθεση με τις λογικές φιλανθρωπίας οργανώσεων και φορέων. Αυτό σημαίνει:

  Κανένας άνεργος χωρίς σπίτι. Να ανοίξουν όλα τα αδιάθετα διαμερίσματα για τις οικογένειες των άνεργων που κινδυνεύουν να μείνουν στο δρόμο. Κανένας άνεργος χωρίς περίθαλψη. Μην τολμήσουν να διώξουν από νοσοκομείο κανέναν συνάδελφο. Κανένας άνεργος χωρίς τροφή.

 Τάσος Χριστόπουλος, Οικοδόμος, μέλος της Κλαδικής Κατασκευών της Α.Π ΡΟΣΙΝΑΝΤΕ